भारताचा तरुण वर्ग आज जगातील सर्वात मोठ्या workforce पैकी एक आहे. पण, नोकरीच्या संधी आणि योग्य वेतन या बाबतीत अजूनही आव्हाने आहेत. याच पार्श्वभूमीवर, PM Viksit Bharat Rojgar Yojana ही रोजगार निर्मितीच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे.
15 ऑगस्ट 2025 रोजी लाल किल्ल्याच्या तटबंदीवरून पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी ही योजना जाहीर करताच, देशभरातील तरुणांमध्ये उत्साहाचे वातावरण निर्माण झाले.
ही योजना नेमकी काय आहे?
PM Viksit Bharat Rojgar Yojana ही 1 लाख कोटी रुपयांची रोजगार प्रोत्साहन योजना आहे, ज्याचा उद्देश पुढील दोन वर्षांत 3.5 कोटींहून अधिक रोजगार निर्माण करणे आहे.
- लक्ष्यित गट: नोकरीच्या शोधात असलेले, विशेषतः पहिल्यांदा रोजगार मिळवणारे तरुण.
- कालावधी: 1 ऑगस्ट 2025 ते 31 जुलै 2027.
- मुख्य उद्दिष्ट: तरुणांना पहिल्या नोकरीसाठी आर्थिक प्रोत्साहन देणे आणि खासगी कंपन्यांना भरतीसाठी प्रोत्साहित करणे.
योजनेची मुख्य वैशिष्ट्ये
- प्रोत्साहन रक्कम:
- पहिल्यांदा नोकरी मिळवणाऱ्या आणि ईपीएफओमध्ये नोंदणी करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांना ₹15,000 प्रोत्साहन.
- पगार ₹1 लाख रुपयांपर्यंत असणारे कर्मचारी पात्र.
- रक्कम मिळण्याची पद्धत:
- पहिला हप्ता: 6 महिन्यांच्या सेवेनंतर.
- दुसरा हप्ता: 12 महिन्यांनंतर, आर्थिक साक्षरता प्रशिक्षण पूर्ण केल्यावर.
- बचतीवर भर:
- प्रोत्साहन रकमेचा काही भाग सेव्हिंग अकाऊंट/ठेव खात्यात निश्चित कालावधीसाठी ठेवला जाईल.
- कंपन्यांसाठी फायदे:
- तरुणांना पहिली नोकरी देणाऱ्या कंपन्यांनाही प्रोत्साहन.
योजनेतून तरुणांना कसा फायदा होणार?
मी स्वतः काही HR मॅनेजर्स आणि उद्योजकांशी बोललो. त्यांनी सांगितले की, या योजनेमुळे भरतीची गती वाढेल.
- पहिल्या नोकरीचा आर्थिक बूस्ट: नव्या नोकरीत पहिल्या वर्षात अतिरिक्त ₹15,000 ही मोठी मदत आहे.
- अधिक संधी: खासगी कंपन्यांमध्ये इंटर्नशिप आणि फुल-टाइम जॉब्सची संख्या वाढेल.
- स्किल डेव्हलपमेंट: आर्थिक साक्षरतेबरोबरच करिअर प्लॅनिंगचे मार्गदर्शन मिळेल.
तज्ञांचे मत
प्रो. अमिताभ घोष, अर्थतज्ज्ञ यांच्या मते:
“ही योजना केवळ बेरोजगारी कमी करण्यापुरती नाही, तर औपचारिक रोजगार बाजारात तरुणांना आणण्यासाठी एक धोरणात्मक पाऊल आहे. खासगी क्षेत्र आणि सरकार यांचा संयुक्त सहभाग यात महत्त्वाचा आहे.”
सोनाली पाटील, HR कन्सल्टंट म्हणतात:
“रोजगार देणाऱ्या कंपन्यांना प्रोत्साहन मिळाल्यामुळे, त्या ताज्या पदवीधरांनाही संधी देतील, जे आधी अनुभवाअभावी नाकारले जात होते.”
आकडेवारीतून स्पष्ट होतं
- बजेट: ₹1 लाख कोटी.
- रोजगार लक्ष्य: 3.5 कोटींपेक्षा जास्त.
- पहिल्यांदा कामगार दलात प्रवेश करणारे: 1.92 कोटी तरुण.
- योजनेचा कालावधी: 2 वर्षे (ऑगस्ट 2025 ते जुलै 2027).
वैयक्तिक अनुभवाची झलक
माझ्या एका मित्राने, जो नुकताच अभियांत्रिकी शिक्षण पूर्ण करून नोकरीच्या शोधात आहे, सांगितले की ही योजना त्याच्यासाठी गेम-चेंजर ठरू शकते. पहिल्या नोकरीसाठी मिळणारा आर्थिक बूस्ट त्याला स्वतःच्या स्किल अपग्रेडेशनसाठी वापरायचा आहे.
PM Viksit Bharat Rojgar Yojana लागू झाल्यावर होणारे बदल
- तरुणांना पहिल्या नोकरीत आर्थिक स्थैर्य.
- खासगी क्षेत्रात भरती वाढ.
- आर्थिक साक्षरतेबद्दल जागरूकता.
- औपचारिक रोजगार क्षेत्रात नोंदणी वाढ.
योजना कशी वापरायची? (स्टेप-बाय-स्टेप)
- नोकरी मिळवा – खासगी क्षेत्रातील पात्र पदावर.
- ईपीएफओमध्ये नोंदणी करा.
- 6 महिन्यांची सेवा पूर्ण करा – पहिला हप्ता मिळेल.
- आर्थिक साक्षरता प्रशिक्षण घ्या.
- 12 महिन्यांनंतर दुसरा हप्ता मिळवा.
FAQ – PM Viksit Bharat Rojgar Yojana
1. PM Viksit Bharat Rojgar Yojana कधीपासून लागू होईल?
1 ऑगस्ट 2025 पासून लागू होईल आणि 31 जुलै 2027 पर्यंत चालेल.
2. या योजनेसाठी कोण पात्र आहे?
पहिल्यांदा नोकरी मिळवणारे, पगार ₹1 लाख रुपयांपर्यंत असणारे आणि ईपीएफओमध्ये नोंदणी करणारे कर्मचारी.
3. प्रोत्साहन रक्कम किती मिळेल?
₹15,000, दोन हप्त्यांमध्ये.
4. कंपन्यांना काय फायदा होईल?
तरुणांना पहिली नोकरी देणाऱ्या कंपन्यांना देखील सरकारकडून प्रोत्साहन.
5. आर्थिक साक्षरता प्रशिक्षण का आवश्यक आहे?
तरुणांना बचतीची सवय व आर्थिक नियोजनाची माहिती मिळावी म्हणून.
Mission Sudarshan Chakra | पंतप्रधान मोदींची मोठी घोषणा : मिशन सुदर्शन चक्र म्हणजे नेमकं काय?